«جان بلکمن»، مهندس برق بازنشسته ۹۱ ساله، تصمیم گرفت با سادهسازی فرایند برنامهریزی رویدادهای کلیسا، به جامعهی خود کمک کند. برای این کار، او از دو ابزار غیر منتظره یعنی Claude و Replit استفاده کرد.
در دنیای فناوری، زمانی که مدیران عامل، بنیانگذاران و پژوهشگران بحثهای فنی درباره قابلیتها و شاخصهای هوش مصنوعی را کنار میگذارند، از «دموکراتیزه شدن» فناوری سخن میگویند؛ یعنی با کمک هوش مصنوعی، امکان برنامهنویسی برای همگان فراهم میشود.
اما وقتی فردی ۹۱ ساله با شور و انگیزه مشغول ساخت اپلیکیشنی برای ساماندهی رویدادهای یکشنبه کلیساست، نمیتوان این تلاش را نادیده گرفت. حتی متخصصان حوزه فناوری هم در برابر چنین داستانی مجذوب میشوند و نمیتوانند قدردان نقش هوش مصنوعی در توانمندسازی میلیونها انسان نباشند.
«بلکمن» در پادکست «How I AI» که توسط «کلر وو»، مدیر ارشد فناوری «LaunchDarkly» میزبانی میشد، حضور یافت و از مسیر خود برای استفاده از Replit و Claude متعلق به شرکت Anthropic برای ساخت اپلیکیشنی که به برگزارکنندگان رویدادهای اجتماعی کلیسا کمک میکند سخن گفت.
برنامهنویسی به سبک وایب: کدنویسی با انرژی مثبت برای خدمترسانی واقعی به جامعه
اپلیکیشن که «بلکمن» ساخت، با هزینه کمتر از ۳۵۰ دلار توسعه یافت و به کاربران قابلیتهایی ارائه میدهد تا رویدادهایی برای جذب داوطلب برگزار و ثبت نام را مدیریت نمایند.
این رویدادها بخشی از «آخر هفته خدمترسانی» کلیسا هستند. گردهماییهایی محلی که در آن داوطلبان خدمات رایگان اجتماعی، از جمله کوتاهی مو، غربالگری بینایی، شستوشوی خودرو، وعدههای غذایی رایگان، خدمات درمانگاه سلامت و موارد دیگر انجام می دهند.
فرایند استفاده از هوش مصنوعی برای برنامهنویسی اپلیکیشنها تنها با استفاده از دستورات زبان طبیعی، توسط «آندری کارپاتی»، پژوهشگر پیشین OpenAI، اصطلاحا «برنامهنویسی به سبک وایب» یا (vibe coding) نامیده شده است.
«بلکمن» ایده ساخت این اپ را مدیون نوه خود به اسم «برت» میداند و از کمکهای او نیز قدردانی میکند. او گفت: «من مسئول ثبتنام این رویدادها هستم، و به خودم گفتم خوب است که بتوانم این کار را با کامپیوتر انجام دهم. او [برت] گفت خب پدربزرگ بیاید با هم انجام دهیم.»
سپس «بلکمن» با استفاده از Claude همه آنچه که میخواست در اپلیکیشن وجود داشته باشد را شرح داد و مدل نیز مسیر کاربر و نیازمندیهای محصول را تولید کرد. پس از آن، او وارد محیط Replit شد تا کدنویسی اپ را خودش انجام دهد. او همچنین مفهوم «گذرنامه خدمت» (Impact Passport) را پیشنهاد داد؛ سندی چاپی با قابلیت QR code که خدمات انتخابی هر شرکتکننده در رویداد را فهرست میکند.
این سند راهنمایی است برای حرکت افراد میان ایستگاههای مختلف، جایی که داوطلبان با اسکن خدمات، آنها را علامت میزنند و اطلاعات بهصورت خودکار در سامانهی رویداد ثبت میشود. این اپلیکیشن به برگزارکنندگان کلیسا این اجازه را میدهد تا شرکتکنندگان را ثبتنام کنند، رویدادهای چندگانه را مدیریت نمایند و خدمات را فعال یا غیرفعال کنند.
در جریان مصاحبه، «بلکمن» مسیر ساخت این اپلیکیشن کاملاً کاربردی را شرح داد. اپی که شامل یک داشبورد و قابلیت رهگیری لحظهای ثبتنامها و خدمات است و هنگام ورود کاربران، اعلانهای زنده (live toasts) را نمایش میدهد.
این اپ همچنین میتواند گزارشهای خودکار از جمعیتشناسی شرکتکنندگان، میزان استفاده از خدمات، فهرستهای خرید، آمار کلینیک بینایی، فهرست برچسب داوطلبان و موارد دیگر را در قالب PDF یا Excel تولید کند.
تلاشهای «بلکمن» برای ساخت یک اپلیکیشن، نه صرفاً آزمودن چند ابزار جذاب هوش مصنوعی، بینظیر است. او درباره واکنش مردم به اپ گفت: «باورشان نمیشود که این اپ واقعاً شگفتانگیزه است.» «بلکمن» هنوز کار روی اپ را تمام نکرده. او همچنان در حال توسعه، رفع اشکال و دریافت بازخورد درباره ویژگیهای جدید است. هرچند تجربهای در برنامهنویسی ندارد.
او فعالیت حرفهای خود را در سال ۱۹۵۵ میلادی بهعنوان اپراتور دستگاه نقشهکشی آغاز کرد و تا سال ۱۹۷۲ به طراح ساخت سامانه تبدیل شد. چند سال بعد، گواهینامه خلبان شخصی گرفت و در حوزه طراحی نقشههای سیمکشی برای صنایع هوافضا نیز مشغول به کار شد. در اواخر دهه ۱۹۸۰، به طراحی رایانهای CAD علاقهمند شد، با نرمافزارهایی مانند AutoCAD و MicroCAD کار کرد و تا پیش از بازنشستگی در سال ۲۰۱۸، در چندین پروژهی زیرساختی مشارکت داشت.
یکی از پروژههای او ارتقای سامانههای برق در شهر سنتلوئیس از طریق پروژههای «Power On» و طراحی نحوه اتصال کابلهای Google Fiber به تیرهای شرکت برق «Kansas City Power & Light» بوده است.
ماجرای «بلکمن» تنها یکی از نمونههایی است که نشان میدهد دیگر موانع سنتی نظیر سن، مسیر شغلی، سطح تحصیلات یا پیچیدگی مسئله، مانع یادگیری، مشارکت یا نوآوری نیستند.
هرکسی میتواند بسازد
داستانی مشابه سال گذشته در ژاپن گزارش شد، جایی که مردی ۸۹ ساله به نام «تومجی سوزوکی» در دوران بازنشستگی به برنامهنویسی روی آورد. او با کمک ابزارهایی مانند ChatGPT، مهارتهای خود را بهبود بخشید و شروع به ساخت اپلیکیشنهایی برای بازار سالمندان کرد. بر طبق اخبار منتشر شده، او یازده اپلیکیشن رایگان برای iPhone طراحی کرد تا به جمعیت سالمند کشورش کمک کند.
در سوی دیگر، داستانهای متنوعی است که کودکان با استفاده از چنین پلتفرمهایی، اپلیکیشنها و بازیهای مورد علاقهی خود ساختهاند کم نیست. یکی از کاربران شبکه اجتماعی X در همین باره نوشته: «پسرم به یک اتاق فرار رفت. وقتی برگشت، گفت که میخواهد آن بازی را بخرد. گفتم: ما میتوانیم آن را بسازیم و با کمک هوش مصنوعی و Replit شروع کردیم و خیلی سرگرمکننده بود.»
«آنتون اوسیکا»، مدیرعامل «Lovable»، یک پلتفرم محبوب برنامهنویسی با پشتیبانی از هوش مصنوعی در X نوشت: «شاید کودکان در استفاده از «Lovable» از بزرگسالان هم بهتر باشند. آنها خلاقیتی بیپایان دارند و هیچ ترسی در وجودشان نیست.» او همچنین افزود: «آینده روشن است!»
این گزارش برای اولین بار ۱۴ تیر در وبسایت analyticsindiamag منتشر شده است.