اگر مادر شیرده هستید و در ماه مبارک رمضان قصد دارید روزه بگیرید، ممکن است این سؤال ذهن شما را مشغول کرده باشد که آیا روزه گرفتن بر میزان تولید شیر مادر تأثیر دارد؟ نگرانی درباره تأثیر روزه بر کیفیت و مقدار شیر مادر کاملاً طبیعی است، زیرا تغذیه صحیح در دوران شیردهی بسیار مهم است. در این مقاله، بررسی خواهیم کرد که روزه گرفتن در دوران شیردهی چه تاثیری بر تولید شیر و سلامت نوزاد دارد.
آیا مادران شیرده میتوانند روزه بگیرند؟
طبق نظر اغلب علمای دینی، مادران شیرده میتوانند روزه نگیرند. در اسلام، سلامت مادر و نوزاد اولویت دارد. اگر روزه گرفتن در دوران شیردهی به ضعف مادر یا کاهش شیر منجر شود، مادر میتواند روزههای خود را بعداً قضا کند یا کفاره بپردازد. با این حال، برخی از مادران علاقه دارند روزه بگیرند و ممکن است نگرانیهایی در مورد اثرات آن بر شیردهی داشته باشند.
تأثیر روزه بر تولید شیر مادر
بدن مادر بهگونهای طراحی شده است که حتی در شرایط کمبود مواد غذایی به تولید شیر ادامه دهد. یعنی اگرچه در طول روزهداری ممکن است بدن شما مواد غذایی کافی دریافت نکند، اما بدن از ذخایر خود برای تأمین نیازهای شیرخوار استفاده میکند. با این حال، روزه گرفتن ممکن است تأثیری بر ترکیب شیر بگذارد، بهویژه در سطح برخی از مواد مغذی مانند زینک، منیزیم و پتاسیم. این تغییرات معمولاً قابل توجه نیستند، اما در صورتی که نوزاد شما کمتر از ۶ ماه سن دارد و تنها از شیر مادر تغذیه میکند، بهتر است مراقب باشید.
چه زمانی روزه گرفتن باعث کاهش شیر مادر میشود؟
حجم شیر مادر تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد، از جمله مصرف مایعات، تغذیه و استراحت. کمآبی یکی از مهمترین دلایلی است که میتواند منجر به کاهش تولید شیر شود. اگر در طول روزهداری آب کافی مصرف نکنید، ممکن است احساس ضعف، سرگیجه و کاهش شیر کنید.
نشانههای کاهش شیر مادر شامل:
- کاهش تعداد پوشکهای خیس نوزاد
- بیقراری و گرسنگی مداوم نوزاد بعد از شیر خوردن
- احساس نرمی و کوچکی غیرطبیعی سینهها
- کاهش وزن نوزاد

چگونه از کاهش شیر در دوران روزهداری جلوگیری کنیم؟
اگر تصمیم به روزه گرفتن دارید و همچنان به شیردهی ادامه میدهید، رعایت نکات زیر میتواند به شما کمک کند:
-
مصرف مایعات کافی: از افطار تا سحر حداقل ۸ تا ۱۰ لیوان مایعات بنوشید. علاوه بر آب، میتوانید از شیر، آبمیوههای طبیعی و سوپهای رقیق برای هیدراته ماندن بدن استفاده کنید.
-
غذاهای مغذی مصرف کنید: بعد از افطار و در وعده سحری، غذاهایی که انرژی و مواد مغذی کافی دارند مصرف کنید. ترکیب پروتئین، چربیهای سالم و کربوهیدراتهای پیچیده میتواند به شما کمک کند. غذاهایی مانند گوشت، تخممرغ، حبوبات، آووکادو، مغزیجات، نان سبوسدار و برنج قهوهای انتخابهای خوبی هستند.
-
استراحت کافی داشته باشید: کمخوابی و خستگی میتواند بر هورمونهای شیردهی تأثیر بگذارد. بنابراین حتی برای چند دقیقه استراحت کنید.
-
مکملها استفاده کنید: برای جبران کمبود مواد مغذی، میتوانید از مکملهای مخصوص مادران شیرده استفاده کنید. بهویژه ویتامین D که توصیه میشود روزانه ۱۰ میکروگرم مصرف کنید.
روزه گرفتن و نیازهای نوزاد
بهطور خلاصه، روزه گرفتن بهطور مستقیم موجب کاهش شیر مادر نمیشود، اما ممکن است بر ترکیب مواد مغذی در شیر تأثیر بگذارد و در صورت کمآبی شدید تولید شیر کاهش یابد. اگر نوزاد شما کمتر از ۶ ماه سن دارد و تنها از شیر مادر تغذیه میکند، بهتر است با پزشک مشورت کنید. اما اگر کودک شما بزرگتر است و غذای کمکی نیز میخورد، با رعایت نکات ذکر شده میتوانید بدون نگرانی روزه بگیرید.
نتیجهگیری
در نهایت، تصمیم به روزه گرفتن یا نگرفتن در دوران شیردهی باید توسط خود شما اتخاذ شود. شما بهتر از هر کسی میدانید که بدن شما و نوزادتان در چه شرایطی قرار دارند. مهم است که اگر احساس کردید روزه گرفتن باعث ضعف یا کاهش شیر میشود، بدون احساس گناه روزه خود را بشکنید. اسلام نیز حفظ سلامت مادر و کودک را در اولویت قرار داده است.