فوتبال، ورزشی که شور و هیجانش در تار و پود زندگی میلیونها نفر در سراسر جهان ریشه دوانده، همواره الهامبخش هنرمندان در عرصههای مختلف بوده است. سینما نیز از این قاعده مستثنی نبوده و فیلم های متعددی با محوریت این ورزش پرطرفدار به روی پرده رفتهاند.
اما آیا تا به حال به این فکر کردهاید که چرا تعداد فیلم های فوتبالی که واقعا بتوان آنها را اثری ماندگار و تماشایی دانست، به تعداد انگشتان دست هم نمیرسد؟ ساخت فیلمی درخشان در ژانر فوتبالی ظاهراً کار آسانی به نظر میرسد، اما ظرافتها و دشواریهای خاص خود را دارد.
در این میان، مستندهای فوتبالی جایگاه ویژهای دارند و به جرات میتوان گفت که کیفیت آنها به طور کلی در سطح بالاتری از فیلمهای داستانی با همین مضمون قرار میگیرد. به همین دلیل، در این مقاله قصد داریم سفری در دنیای فیلم های فوتبالی داشته باشیم و بهترین آثار این حوزه را به شما معرفی کنیم.
مثل بکام کاتدار شوت بزن
فیلم مثل بکام کاتدار شوت بزن (Bend It Like Beckham) محصول سال 2002، کمدی-درامی ورزشی به کارگردانی گاریندر چادا است. این فیلم داستان دختری جوان به نام “جسیکا “جس” بندام” را روایت میکند که با وجود مخالفتهای خانوادهاش، به دنبال آرزوی خود برای تبدیل شدن به یک فوتبالیست حرفهای میرود.
جس، دختری هندی-انگلیسی ساکن لندن است که عاشق فوتبال و دیوید بکهام، ستاره آن زمان منچستریونایتد، است. او با وجود تشویقهای مربیاش، “میشل” و حمایت دوست صمیمیاش “پیا”، با مخالفت شدید خانوادهاش به خصوص مادرش که خواهان ازدواج سنتی اوست، روبرو میشود.
اما جس تسلیم نمیشود و با پشتکار و تلاش فراوان، در تیم دختران محلی جایگاهی برای خود پیدا میکند. او با استعداد و حرکات تکنیکیاش که یادآور دیوید بکهام است، به سرعت در تیم پیشرفت میکند و نظرها را به خود جلب میکند.
در این مسیر، جس با چالشهای مختلفی از جمله تبعیض جنسیتی، نژادپرستی و مخالفتهای خانوادگی روبرو میشود. اما او با عشق و علاقهای که به فوتبال دارد، تمام سختیها را پشت سر میگذارد و در نهایت موفق میشود به آرزوی خود برسد.
گل!
فیلم گل! (Goal!) محصول سال 2006، درام ورزشی به کارگردانی دنی کانون و نویسندگی نیک هورنبی است. این فیلم داستان “سانتیاگو موراز” (با بازی کونو بکر)، جوانی مکزیکی-آمریکایی را روایت میکند که با رویای تبدیل شدن به یک فوتبالیست حرفهای، از دهکدهای کوچک در مکزیک به انگلستان سفر میکند.
سانتیاگو با استعداد و پشتکاری که دارد، توجه “گلن فوکس” (با بازی استیون دیلین) مربی تیم نیوکاسل یونایتد را به خود جلب میکند و به تیم جوانان این باشگاه راه پیدا میکند. او با وجود سختیها و چالشهای متعددی که در سرزمین جدید با آنها روبرو میشود، مصمم است تا به آرزوی خود برسد و نام خود را در دنیای فوتبال مطرح کند.
سانتیاگو در این مسیر با افراد مختلفی از جمله “چارلی ارانته” (با بازی آلساندرو نیوولا) همتیمیاش، “لورین” (با بازی مارسل آیرس) دختری که عاشق او میشود و “گیلبرت رینولدز” (با بازی استیون دیلین) مدیر برنامههای جاهطلب، آشنا میشود.
پله: تولد یک افسانه
فیلم پله: تولد یک افسانه (Pele: Birth of a Legend) محصول سال 2016، فیلمی biopic به کارگردانی جف زیمبالست و مایکل زیمبالست و نویسندگی جف زیمبالست و مایکل زیمبالست است. این فیلم داستان زندگی پله، اسطوره فوتبال برزیل، از دوران کودکی تا تبدیل شدن به یکی از بهترین بازیکنان تاریخ فوتبال را روایت میکند.
داستان فیلم:
فیلم از دوران کودکی پله در محله فقیرنشین تروزو در برزیل آغاز میشود. او که از خانوادهای فقیر بود، از سن کم به فوتبال علاقهمند شد و با استفاده از توپهای دستساز، استعداد خود را در این رشته ورزشی نشان داد.
پله در سنین نوجوانی به تیم سانتوس پیوست و به سرعت به یکی از ستارههای این تیم تبدیل شد. او با بازیهای درخشان و گلهای متعدد خود، تیم سانتوس را به افتخارات متعددی از جمله قهرمانی در مسابقات جام باشگاههای جهان رساند.
پله در سن 17 سالگی به تیم ملی برزیل دعوت شد و در اولین بازی خود با این تیم، هتتریک کرد. او در ادامه نقش مهمی در قهرمانیهای متعدد برزیل در جام جهانی 1958، 1962 و 1970 ایفا کرد و به عنوان یکی از بهترین بازیکنان تاریخ فوتبال شناخته شد.
دیگو مارادونا
فیلم دیگو مارادونا (Diego Maradona) محصول سال 2019، یک مستند biopic به کارگردانی آصف کاپادیا است. این فیلم به بررسی زندگی پرفراز و نشیب دیگو مارادونا، اسطوره آرژانتینی فوتبال، از دوران کودکی تا درگذشت او در سال 2020 میپردازد.
کاغذ سفیدی از زندگی پرفراز و نشیب:
مارادونا در محله فقیرنشین ویلا فیورتو در بوئنوس آیرس آرژانتین متولد شد. او از سن کم به فوتبال علاقهمند بود و با استعداد و ذکاوت فوتبالی خود، به سرعت در ردههای پایه پیشرفت کرد. مارادونا در سن 15 سالگی به تیم بوکا جونیورز پیوست و به سرعت به یکی از ستارههای این تیم تبدیل شد.
او در سال 1981 با رقم هنگفتی به تیم ناپولی ایتالیا منتقل شد و در این تیم به دوران اوج خود رسید. مارادونا با ناپولی دو بار قهرمان سری آ، یک بار قهرمان جام یوفا و یک بار قهرمان سوپرکاپ ایتالیا شد. او همچنین در جام جهانی 1986 با درخشش خود، آرژانتین را به مقام قهرمانی رساند و به عنوان بهترین بازیکن این مسابقات انتخاب شد.
اما زندگی مارادونا فقط به افتخارات فوتبالی او خلاصه نمیشود. او درگیر اعتیاد به مواد مخدر، رسواییهای متعدد و حاشیههای فراوانی بود.
نگاهی به زوایای مختلف زندگی مارادونا:
فیلم “دیگو مارادونا” با استفاده از تصاویر آرشیوی، مصاحبهها و فیلمهای خانوادگی، به زوایای مختلف زندگی این اسطوره جنجالی فوتبال میپردازد. این فیلم مارادونا را نه فقط به عنوان یک فوتبالیست بینظیر، بلکه به عنوان یک انسان با تمام نقاط قوت و ضعف او به تصویر میکشد.
هولیگان های خیابان سبز
هولیگان های خیابان سبز (به انگلیسی: Green Street Hooligans) فیلمی بریتانیایی در ژانر جنایی و ورزشی محصول سال ۲۰۰۵ به کارگردانی لکسین اسپایرو است.
این فیلم داستان مت باکر (با بازی الیجا وود) را دنبال میکند که پس از اخراج از دانشگاه هاروارد به لندن میرود تا با خواهر و شوهرش زندگی کند. مت در آنجا با پیت (با بازی چارلی هانم) آشنا میشود که رهبر گروه اوباش طرفدار تیم فوتبال وستهام یونایتد است. مت به تدریج به این گروه میپیوندد و در دنیای خشن و پرالتهاب فوتبال انگلستان غرق میشود.
هولیگان های خیابان سبز فیلمی پرهیجان و سرشار از صحنههای اکشن است که به موضوعاتی مانند خشونت، وفاداری و هویت میپردازد. این فیلم مورد استقبال منتقدان قرار گرفت و در گیشه نیز موفق بود.
فوتبال شائولین
فوتبال شائولین (به انگلیسی: Shaolin Soccer) فیلمی کمدی-اکشن محصول سال 2001 به کارگردانی و نویسندگی استیون چو است. این فیلم داستان گروهی از راهبان شائولین را دنبال میکند که با استفاده از مهارتهای رزمی خود در مسابقات فوتبال شرکت میکنند.
فوتبال شائولین فیلمی پرهیجان و سرگرمکننده است که با تلفیقی از کمدی، اکشن و هنرهای رزمی، لحظات مفرحی را برای تماشاگران رقم میزند. این فیلم مورد استقبال منتقدان و تماشاگران قرار گرفت و به یکی از محبوبترین فیلمهای کمدی هنگکنگ تبدیل شد.
من زلاتان هستم
من زلاتان هستم (به انگلیسی: I Am Zlatan) فیلمی مستند-دراماتیک محصول سال ۲۰۲۱ به کارگردانی جنس شوگرن و بر اساس کتاب زندگینامه زلاتان ابراهیموویچ، فوتبالیست مشهور سوئدی، ساخته شده است.
این فیلم داستان زندگی زلاتان را از دوران کودکی سخت در محلهای فقیرنشین در سوئد تا تبدیل شدن به یکی از بهترین مهاجمان فوتبال جهان روایت میکند.